Certyfikacja produktów regionalnych i tradycyjnych
Produkty tradycyjne i regionalne to produkty wytwarzane tradycyjnymi metodami z najwyższej jakości surowców odzwierciedleniem czego jest uzyskanie wysokiej ceny i wzrost wyższych dochodów. Ich wytwarzanie i sprzedaż aktywizuje gospodarczo region, podnosi jego atrakcyjność, wzmacniając lokalną tożsamość, przyczyniając się do poprawy jego konkurencyjności. Producenci, wytwarzając produkty posiadający Unijne Oznaczenie: ChNP, ChOG lub GTS są zobowiązani do poddania się certyfikacji:
Organami i jednostkami organizacyjnymi właściwymi w sprawach kontroli i certyfikacji produktów posiadających ChNP, ChOG lub GTS są:
Minister właściwy do spraw rynków rolnych - upoważniający jednostki certyfikujące, spełniające wymagania określone w art. 37 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1151/2012 i akredytowane zgodnie z art. 39 rozporządzenia nr 1151/2012, do przeprowadzania kontroli, wydawania i cofania certyfikatów potwierdzających zgodność procesu produkcji produktów rolnych i środków spożywczych posiadających chronioną nazwę pochodzenia, chronione oznaczenie geograficzne lub będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami ze specyfikacją;
Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych - sprawujący nadzór nad upoważnionymi przez ministra właściwego ds. rynków rolnych jednostkami certyfikującymi;
Upoważnione jednostki certyfikujące przeprowadzające kontrole oraz wydające i cofające certyfikaty zgodności;
Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przeprowadzający kontrolę zgodności procesu produkcji produktów rolnych i środków spożywczych posiadających: chronioną nazwę pochodzenia ChNP, chronione oznaczenie geograficzne ChOG lub będących gwarantowaną tradycyjną specjalnością GTS.
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych sprawująca nadzór nad produkcją produktów rolnych lub środków spożywczych posiadających chronione nazwy pochodzenia, chronione oznaczenia geograficzne lub będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami;
Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w ramach nadzoru nad jednostkami certyfikującymi:
1.przeprowadza audyty i inspekcje upoważnionych jednostek certyfikujących w zakresie stosowania przez nie procedur kontrolnych, posiadanych środków technicznych oraz kwalifikacji pracowników.
2 dokonuje sprawdzenia dokumentów dotyczących kontroli producentów produktów ChNP, ChOG, GTS;
3.przeprowadza analizy danych dostarczanych przez jednostki certyfikujące, dotyczących kontroli zgodności procesu produkcji ze specyfikacją produktów ChNP, ChOG, GTS;
4.przekazuje jednostkom certyfikującym wnioski wynikające z ustaleń audytu lub inspekcji;
5.nakłada na upoważnione jednostki certyfikujące obowiązek wykonania w wyznaczonym terminie odpowiednich działań naprawczych związanych z funkcjonowaniem tych jednostek;
6.zatwierdza plany kontroli zgodności procesu produkcji ze specyfikacją produktów ChNP, ChOG, GTS.
Ocena zgodności: Aby otrzymać prawo do oznaczania zarejestrowanego produktu odpowiednim znakiem zgodności producent musi zgłosić są do upoważnionej jednostki certyfikującej i poddać się kontroli która ma za zadanie potwierdzić, że produkt u niego wytwarzany jest zgodny z wcześniej sporządzoną i zarejestrowaną przez grupę producencką specyfikacją. Prowadzona przez jednostkę certyfikującą kontrola procesu wytwarzania, przetwarzania, i przygotowania zarejestrowanych wyrobów gwarantuje, że określenia Chronione Oznaczenie Geograficzne (CHOP) oraz Chroniona Nazwa Pochodzenia (CHNP) czy Gwarantowana Tradycyjna Specjalność ( GTS) oraz ich symbole pojawiają się tylko na produktach, które spełniają wymagania zawarte w specyfikacji.
Koszty kontroli i certyfikacji: Każdy producent, który otrzyma certyfikat może ubiegać się o zwrot poniesionych kosztów z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w ramach PROW 2014-2020 „ Wsparcie na przystąpienie do systemu jakości” poddziałanie 3.1.
Korzyści płynące z rejestracji i certyfikacji: Prawna ochrona produktów jest szczególnie ważna dla członków Unii Europejskiej z uwagi na sprzedaż na unijnym rynku polskich produktów regionalnych i tradycyjnych. Bez zastrzeżenia ich nazw można utracić do nich prawo. Wyłącznie produkty, które przejdą proces certyfikacji i uzyskają certyfikat zgodności wydany przez jednostkę certyfikującą będą posiadać unijną ochronę prawną i mogą być sprzedawane na terenie całej Unii Europejskiej.
Anna Tobiasz
Źródło:
www.minrol.gov.pl/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne
www.ijhars.gov.pl